Theekommen – met een vleugje rode ijzeroxide

Raku is meer dan alleen een techniek, het is een filosofie. Kennis van de technieken is essentieel, maar het begrijpen van de essentie van raku stelt de pottenbakker in staat om deze extreem simpele, maar subtiele en complexe kunst te perfectioneren.

Raku (楽 焼, raku-yaki, “gebakken door de Raku-familie”) is een snelle baktechniek voor aardewerk, oorspronkelijk afkomstig uit Korea en ontwikkeld in Japan in de zestiende eeuw. Raku-stukken worden met de hand gemaakt – niet gedraaid – en zijn gemaakt van een vuurvaste klei die bestand is tegen grote thermische schokken. Met een rustieke en natuurlijke uitstraling zijn ze poreus, licht en kwetsbaar. Deze techniek maakt het mogelijk om unieke objecten te creëren met willekeurige resultaten die net zo uniek zijn als het natuurlijke landschap.

Raku is ontstaan ​​uit de creatie van chawan (茶碗) kommen voor Chanoyu (茶の湯), de traditionele theeceremonie in Japan, in de tijd dat de fundamenten van de Weg van Thee die we vandaag de dag kennen, werden hervormd en gedefinieerd.
In de zestiende eeuw werd het Zenboeddhisme de dominante religie in Japan. De theemeester Sen Rikyu (1521-1591) probeerde een theekom te creëren in overeenstemming met de filosofische aspiraties van de theeceremonie, bekend als ‘wabi’. Hij schakelde de samenwerking in met Chojiro (1516-1592) – blijkbaar een fabrikant van bakstenen – die hij vroeg om een ​​bescheiden, eenvoudige aardewerken kom te maken, die de natuur en haar onvolkomenheden opriep en de meer ‘perfecte’ geïmporteerde items verving, zoals de luxueuze en briljante celadon of tenmoku. Dit aardewerk voelde utilitair aan en absorbeerde minder warmte van de thee, waardoor een comfortabelere grip mogelijk was.

In 1582 formaliseerde Chojiro de stijl van Raku. Hij en zijn nakomelingen ontvangen een zegel van de Shogun, Taiko-Sama (Toyotomi Hideyoshi), met het woord Raku – het karakter dat vreugde, plezier en spiritueel genot oproept – waarmee hij zijn werk mag markeren. Zo begon de Raku-dynastie.